Sa e rëndësishme është për sportistët të kenë psikolog sportiv në klubet e tyre
Sporti është një lojë e mendjes, një vend, ku një ndryshim i vogël i fuqisë mendore, shpesh bën një ndryshim të madh midis humbjes dhe fitores.
Ne futbollin e profilit të lartë, përballimi i stresit është një kërkesë e detyrueshme për sukses. Për ngjarje sportive të tilla si kërkimi i trofeve, futbollistët duhet të mësojnë një sërë strategjish të ndryshme psikologjike për t’u marrë me peshën e asaj që kërkojnë, dhe që pritet prej tyre.
Rezistenca mendore është një fushë e veçantë ku psikologët e sportit bëjnë psikoedukim mbi futbollistët. Ajo mund të përshkruhet si aftësia për t’u përgjigjur pozitivisht pengesave, paraqitjeve të dobëta, presionit ekstrem dhe situatave të pafavorshme. Nga shumë studime të bëra, psikologet kanë vërtetuar se atletët më të mirë mendërisht janë ata që brenda tyre kultivojnë një dëshirë të bashkangjitur me gatishmëri për të kërkuar sfidën tjetër.
Motivimi është çelësi kyç. Stafi brenda ekipit duhet të dijë se ekziston një diversitet nëpër llojet e motivimit. Disa futbollistë mund të motivohen nga pagesa më e lartë, disa të tjerë nga një pozite më e influencuar në ekip, apo edhe të tjerë që kërkojnë qetësinë dhe reflektimin individual në mënyrë që të arrijnë deri tek motivimi.
Gazeta Nacionale ka zhvilluar një intervistë me psikologun, Enis Zuka, duke trajtuar në veçanti nevojën për psikolog sportiv në futboll dhe sportet tjera vendore.
INTERVISTA:
Gazeta Nacionale
Çfarë është psikologjia sportive?
Enis Zuka
Psikologjia e sportit është studimi se si psikologjia ndikon në sport, në performancën atletike, stërvitjen dhe aktivitetin fizik. Disa psikologë të sportit punojnë me atletë dhe trajnerë profesionistë për të përmirësuar performancën dhe për të rritur motivimin. Profesionistë të tjerë përdorin stërvitjen dhe sportin për të përmirësuar jetën e njerëzve dhe mirëqenien gjatë tërë jetëgjatësisë.
Psikologët e sportit shpesh ndihmojnë sportistët të përballojnë presionin e madh që vjen nga konkurrenca dhe të kapërcejnë problemet me fokusim dhe motivim.
Ata gjithashtu punojnë me sportistë për të përmirësuar performancën dhe për t'i rimëkëmbur nga lëndimet. Por psikologët sportivë jo vetëm punojnë me sportistë të elitës dhe profesionistëve. Ata gjithashtu ndihmojnë njerëzit jo-sportistë të mësojnë se si të kënaqen me sportin dhe si të mësojnë të mbajnë një program ushtrimesh.
Gazeta Nacionale
Sa është e rëndësishme për një skuadër të çfarëdo sporti në Kosovë të ketë psikologun sportiv në staf?
Enis Zuka
Është shumë e rëndësishme për një skuadër që të ketë psikolog sportiv për shkak që psikologu sportiv është pjesë e pashmangshme e stafit drejtues të skuadrave në vendet e zhvilluara. Ndihmon në lehtësimin e të gjitha proceseve që ndodhin brenda një klubi.
Gazeta Nacionale
Cilat janë rastet më të shpeshta në të cilat mendon se do hynte në punë psikologjia sportive?
Enis Zuka
Ka raste të ndryshme që janë me interes të veçantë për psikologët e sportit. Disa nga rastet ku mund të hynte në punë psikologjia sportive janë:
Imazhi: Përfshin vizualizimin e kryerjes së një detyre, të tillë si pjesëmarrja në një ngjarje sportive
Motivimi: Një subjekt kryesor në kuadër të psikologjisë sportive, studimi i motivimit shikon në të motivuesit e jashtëm dhe të brendshëm. Motivuesit e jashtëm janë shpërblime të jashtme, të tilla si trofe, para, medalje ose njohje sociale. Motivuesit e brendshëm lindin nga brenda, të tilla si një dëshirë personale për të fituar ose ndjenjën e krenarisë që vjen nga kryerja e një aftësie.
Fokusi i vëmendshëm: Përfshin aftësinë për të kontrolluar shpërqendrimin, si për shembull një turmë tifozësh që ulërit, dhe përqendron vëmendjen në detyrën që ka në dorë.
Gazeta Nacionale
A ka ndonjë skuadër në Kosovë që është interesuar për një kuadër të tillë ose që ka në stafin e saj një psikolog sportiv?
Enis Zuka
Fatkeqësisht, në vendin tonë interesimi për psikolog sportiv është ende në nivele shumë të ulëta.
Gazeta Nacionale
A ka raste depresioni apo raste ku nevojitet ndihma e psikologut në sportet vendore?
Enis Zuka
Po, ka raste kur raportohen, por ato janë zakonisht tantrume (shpërthime emocionale) që zakonisht vihen në pah pas një humbje ose pas një zënke në fushë.
Gazeta Nacionale
A ke hasur në ndonjë rast jashtë Kosovës kur një psikolog ka ndikuar në vazhdimësinë e karrierës së një sportisti?
Enis Zuka
Ka shumë raste kur sportistët më me emër në botë si: Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney etj., vazhdimisht kanë ushqyer mentalitetin e tyre në konsulta me psikologët. Së fundi Vinicius JR lojtari i Real Madridit përmirësoj paraqitjen e tij në nivel të lartë pas konsultave me psikolog. Pas disa sezoneve të kaluara që nuk po e gjente vetën e tij, ai këtë sezon shkëlqeu. Pra, sporti është një lojë e mendjes, dhe nëse ne trajnojmë mendjen tonë do të kemi progres në paraqitje sikur Vinicius e shumë të tjerë.
*Teksti përmban pjesë autoriale të psikologut, Enis Zuka.
